BBCGreek | Διεθνή | Σχολεία της πίστης ή του μίσους;

Η είδηση ότι ένας εκ των τεσσάρων Βρετανών βομβιστών του Λονδίνου είχε φοιτήσει σε ισλαμικό «ιεροδιδασκαλείο» στο Πακιστάν – γνωστό ως μεντρεσές - ήγειρε εκ νέου ερωτήματα για το σύστημα θρησκευτικών σχολείων της χώρας αυτής.

Η οικογένεια του Σεχζάντ Τανουίρ λέει ότι αυτός παρακολούθησε ένα τέτοιο σχολείο για δύο μήνες στην πακιστανική πόλη της Λαχώρης. Κάτι που έχει ωθήσει πολλά μέσα ενημέρωσης στη Βρετανία να πιθανολογούν ότι ο δράστης υπέστη πλύση εγκεφάλου με αποτέλεσμα να συμμετάσχει στις πολύνεκρες βομβιστικές ενέργειες.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι τα περισσότερα από αυτά τα ιδιωτικά ιδρύματα προωθούν μετριοπαθείς αντιλήψεις, παρέχοντας μόρφωση, σίτιση και στέγαση σε μαθητές που δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να σπουδάσουν ισλαμική Θεολογία. Το Κοράνι διδάσκεται με εντατικούς ρυθμούς σε κάθε μεντρεσέ.

Αλλά μήπως ορισμένοι μεντρεσέδες χρησιμοποιούνται ως «φυτώρια τρομοκρατών»;

Υπολογίζεται ότι στο Πακιστάν λειτουργούν σήμερα 20 χιλιάδες μεντρεσέδες, σε σχέση με 137 που λειτουργούσαν την εποχή της απόσχισης από την Ινδία, στα τέλη της δεκαετίας του ’50.

Πολλοί σπουδαστές αναπτύσσουν μόρφωση που στερείται ανεκτικότητας, γεμάτη προκαταλήψεις… με μια στενή αντίληψη για τον κόσμο

Ο Πακιστανός δημοσιογράφος Αχμέντ Ρασίντ

Σύμφωνα με την πακιστανική εφημερίδα «Δε Νιουζ» στα σχολεία αυτά φοιτούν 1,7 εκατομμύρια νεαροί – στην πλειοψηφία τους προερχόμενοι από φτωχές οικογένειες αγροτών.

Τα αίτια της εκρηκτικής ανάπτυξης των μεντρεσέδων ανάγονται στο 1979, όταν η σοβιετική εισβολή στο γειτονικό Αφγανιστάν προκάλεσε την εισροή μεγάλων χρηματικών κονδυλίων στο Πακιστάν – κυρίως από δυτικές χώρες και τα αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου.

Τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα διοχετεύθηκαν στη σύσταση και οργάνωση θρησκευτικών σχολείων και χρησιμοποιήθηκαν από αντισοβιετικές ομάδες Μουτζαχεντίν προκειμένου να παρέχουν θρησκευτική και στρατιωτική εκπαίδευση σε χιλιάδες νεαρών μαχητών που ήθελαν να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς.

Τα περισσότερα μέλη της κυβέρνησης των Ταλεμπάν στο Αφγανιστάν είχαν φοιτήσει σε μαντρεσέδες.

Σκληροπυρηνικά στοιχεία που έχουν φοιτήσει σε μαντράσας πιστεύεται ότι ευθύνονται για τα κρούσματα θρησκευτικής βίας στο Πακιστάν που είχαν σαν αποτέλεσμα το θάνατο εκατοντάδων σιιτών και σουνιτών Μουσουλμάνων.

Οι επικριτές των μαντράσας επικεντρώνουν τη κριτική τους στην «στενή» διδακτική ύλη.

«Πολλοί σπουδαστές αναπτύσσουν μόρφωση που στερείται ανεκτικότητας, γεμάτη προκαταλήψεις… με μια στενή αντίληψη για τον κόσμο», λέει ο Πακιστανός δημοσιογράφος Αχμέντ Ρασίντ.

Ο Πακιστανός δημοσιογράφος λέει ότι σε ορισμένα σκληροπυρηνικούς μεντρεσέδες στο Πακιστάν διδάσκουν καθηγητές που δεν κρύβουν τη συμπάθεια τους προς την Αλ Κάιντα οι οποίοι ενθαρρύνουν τους σπουδαστές να γίνουν μέλη εξτρεμιστών ομάδων στο Κασμίρ και τη Τσετσενία.

Πολλές «συντηρητικές» οικογένειες Πακιστανών που ζουν στη Βρετανία και σε άλλες χώρες της Δύσης στέλνουν τα παιδιά τους σε μεντρεσέδες του Πακιστάν.

Η εκπαίδευση τους εκεί διαρκεί έξι με εννέα μήνες.

Το 2001 –μετά τις επιθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες– ο πρόεδρος του Πακιστάν Περβέζ Μουσάραφ υποσχέθηκε ότι θα προωθήσει μεταρρυθμίσεις στο δίκτυο των μεντρεσέδων εμπλουτίζοντας τη διδακτική ύλη με άλλα μαθήματα που δεν θα επικεντρώνονται αποκλειστικά στο Κοράνι.

Όπως όμως μεταδίδουν οι ανταποκριτές οι υποσχέσεις του κ. Μουσάραφ δεν φαίνεται ότι έχουν γίνει πράξη.

Ο ανταποκριτής του BBC λέει ότι οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει «δεν είναι ουσιαστικές» καθώς οι μεντρεσέδες αντιστέκονται στην κυβερνητική παρέμβαση ενώ οι πακιστανικές αρχές δεν φαίνονται διατεθειμένες να αποξενώσουν ένα μεγάλο τμήμα Μουσουλμάνων.